Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, pazartesi günü Anadolu Ajansı Editör Masası’nda yaptığı açıklamada, “Kısa sürede emekli olmayı tercih edersek tabii ki emekli aylığımız düşük olacaktır. En düşük emekli aylığını 12.500 TL’ye çıkardık, sanki zannediliyor ki emeklilerimizin büyük kısmı 12.500 TL alıyor. Hayır yanlış, 50 – 60 – 80 bin TL emekli aylığı alan vatandaşlarımız söz konusu” dedi.
SORULARINIZ İÇİN: [email protected]
Vedat Işıkhan’ın bu sözleri sonrasında 50, 60, 80 bin lira emekli aylığı alan kaç kişinin bulunduğu merak konusu oldu. Bu soruya 2006 yılında, hatta 2010 yılında cevap vermek çok kolaydı. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yıllık istatistiklerinde malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri alanlara ilişkin çok detaylı bilgilere yer veriliyordu. Örneğin 2006 yılında SSK’da 50 YTL ve altında yaşlılık aylığı alan 9.847 kişi, en yüksek yaşlılık aylığı olan 1001 YTL – 2000 YTL arasında aylık alan 22.469 kişi olduğunu görebiliyoruz.
2010 yılına baktığımızda ise 4/a (SSK) kapsamında en düşük 1000 lira ve altında yaşlılık aylığı alan kişi sayısı 12.500 iken, 1800-1900 arasında 12.219 kişi, 1901-2000 TL arasında 7.848, 2001-2100 TL arasında 3.808, 2101-3.500 TL arasında ise 1702 kişi olduğu görülüyor. 2010 yılında SSK’lı toplam yaşlılık aylığı alan emekli sayısının 3 milyon 850 bin kişi olduğunu dikkate alırsak, en yüksek aylık alanların sayısının oldukça sınırlı olduğu görülüyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu, muhtelif zamanlarda diğer bazı verilerle birlikte birçok önemli istatistik verisini yayımlamaya son verdi. Bu nedenle 2006 ve 2010 yıllarında görebildiğimiz bu ve benzeri bazı verilere uzun süredir ulaşılamıyor.
YÜKSEK AYLIK ALANLAR EMEKLİ SAYISININ YÜZDE 2’SİNİ AŞAMAZ
SSK’lı bir emeklinin 60 - 70 – 80 bin lira dolayında yaşlılık aylığı alabilmesi için tüm çalışma yaşamı boyunca prime esas kazancının tavan veya tavana yakın tutardan yatırılması gerekiyor. Prime esas kazanç tavanı şu an brüt asgari ücretin 7,5 katı (150.019 TL) olarak uygulanıyor.
SGK’nın 2023 yılı istatistiklerine göre, prime esas kazancı geçen yılın ikinci yarısında uygulanan tavan olan 100.609 TL gösterilen kişi sayısı 347.191 kişi oldu. Bunların 326.998’i özel sektör, kalanı ise kamu sektörü çalışanlarından oluşuyor. Bu kişilerin sayısı toplam 4/a’lı çalışanların yüzde 2,12’sine karşılık geliyor.
Prime esas kazancı asgari ücretin 4,7 katından fazla 7,5 katından az olanların sayısı ise 349 bin düzeyinde bulunuyor. Bu kişiler de toplam 4/a’lı çalışanların yüzde 2,12’sini oluşturuyor.
SSK kapsamında yaşlılık aylığı alanların sayısının 8,4 milyon kişi olduğu dikkate alınırsa en yüksek emekli aylığı alanların sayısı azami 167 bin kişi civarında demektir.
BAĞ-KUR (4/b) kapsamında çalışan 3 milyon 100,8 bin kişinin 3 milyon 89,6 bini asgari ücret üzerinden prim ödüyor. Asgari ücretin 7,5 katı tutarında kazanç üzerinden prim ödeyen BAĞ-KUR’lu sayısı ise sadece 423 kişi. Dolayısıyla BAĞ-KUR’lular içinde 80 bin lira yaşlılık aylığı alanların sayısının yok denecek kadar az olduğunu söylemek mümkün.
EN DÜŞÜK EMEKLİ AYLIĞI ALAN KİŞİ SAYISI
En düşük emekli aylığı temmuz ayında 10.000 TL’den 12.500 TL’ye çıkartıldı. Kanunun TBMM’deki görüşmeleri sırasında yapılan açıklamada, 12.500 TL aylık alan kişi sayısı 3 milyon 703 bin 788 kişi olarak belirtildi.
