Necmiye Uçansoy Giriş: 05.10.2024 - 08:03 - Güncelleme: 06.10.2024 - 04:23

Sonbahar bazı bitkileri toprağa ekmek için ideal bir zaman olmasına rağmen neden genellikle baharda ekim yaparız ve sonbaharda bu işi görmezden geliriz bilemiyorum.

Fesleğen gibi hassas bitkiler yetiştiremezsiniz elbette ama pek çok bitki soğuğa dayanıklıdır.

İşte serin havalarda pişireceğiniz yemeklerin tadını çıkarmak için sonbaharda balkonuza ya da bahçenize ekmeniz gereken 6 bitki.

Kişniş

Eğer kişnişi seviyorsanız, yaz aylarında sürgün vermeye eğilimli olduğunu bilirsiniz. Bu nedenle sonbahar, donma başlamadan önce kişniş ekmek için doğru zamandır. Tohum alırken soğuğa dayanıklı çeşidinden almaya çalışın. Kişniş ekildikten sonra 90-120 gün içinde olgunlaşır ve genellikle yaz mevsiminin ortasında hasat edilir. Eğer ne kadar derine ekmeniz gerektiğinden emin olamıyorsanız, kişniş tohumlarını boyutunun 3 katı kadar derine ekebilirsiniz. Ardından hemen can suyu vererek toprağı nemlendirmeli ve biyolojik hareketliliği başlatmalısınız. Oldukça yavaş çimlenen ve büyüyen kişnişlerin yabancı otlarla rekabeti zordur. Bu nedenle toprak hazırlığı ve kişniş yetiştiriciliği için ekim sonrasında bakımın tamamlanması önem taşıyor. Kişniş ekeceğiniz araziyi mutlaka yabancı ot istilasına karşı temizlemelisiniz.

Dereotu

Hayatımın geri alanında tek bir bitki seçmek zorunda kalsaydım, bu dereotu olurdu. Bir kere yakınınızda bir yerde yetişmeye başladı mı, onu her yemeğin, salatanın ya da çorbanın üzerine koymadan edemezsiniz. Ektikten sonra şansınız yaver giderse bahçenizde her zaman size yetecek kadar dereotunuz hep olacak. Sürekli gün ışığı alan ve gölge olmayan ortamlarda çok daha verimli bir şekilde büyüme şansı bulur. Bu sebeple evinizin en çok gün ışığı alan yerine saksınızı koymanız doğru olur Tohumları toprağa serpiştirdikten sonra üzerini ince bir toprak tabakasıyla kapatmayı ve ilk sulamanızı yapmayı da ihmal etmeyin. Doğru koşulları sağlamanız durumunda bitkiniz yaklaşık 2-2,5 ay içinde tüketilebilecek kadar büyüyüp gelişmiş olacaktır. Bu aşamada bitkinizden küçük bir makasla, köklerine asla zarar vermeden tüketeceğiniz kadar dereotunu keserek tüketebilirsiniz.

Frenk soğanı

Kurutulmuş frenk soğanı baharat olarak tüketilebilir ancak çiğ olanı çok daha lezzetlidir. Frenk soğanı uzun, hafif baharatlıdır ve garnitür olarak her şeye doğranabilir. Frenk soğanının diğer adı yaprak soğanıdır. Türkiye’de son yıllarda oldukça ilgi gören Frenk soğanı, çok yıllık bir bitkidir. İyi bir yetişme koşulu sağlandığında 50 cm uzunluğuna erişebilir. Tohumu geniş bir saksıda toplu halde ekebilirsiniz. İlk filizlerini veren tohumlar, dolaylı güneş ışığı aldıkça uzamaya başlar. Toprağa sulama yaparken nemli kalmasına özen göstermeniz önerilir. Zaman zaman Frenk soğanıyla yeşil soğan birbirine karıştırılır. Ancak bu iki soğan türü birbirinden farklıdır. Yeşil soğan tek yıllık bir bitkidir. Frenk soğanı ise çok yıllık bitkidir. Yeşil soğanı yılda 1 defa hasat ettikten sonra toprakta kökü kalmaz. Frenk soğanı birkaç yıl kökü toprakta bırakabilir.

Maydanoz

Her yemeğe cacığa çorbaya maydanoz koyarım. Maydanoz soğuğa dayanıklıdır ve kendi kendine tohum verir. Maydanozun gevşek toprakta kalmasına özen gösterin, toprağı sıkıştırmayın. Her bir maydanoz tohumunu birbirinden 5 cm uzakta olacak şekilde toprağa dizin. Eğer saksınız dikdörtgen ise tohumları yan yana dizebilirsiniz. Ardından ekilen tohumların üzerini 10 cm geçecek kadar toprakla örtün. Fazla güneş altında bırakmayın, daha çok güneşi dolaylı olarak gören bir yere yerleştirebilirsiniz. Maydanoz farklı koşullarda yetişebilen, oldukça uyumlu bir bitkidir. Ocak ayından eylül ayına dek, yani yılın büyük bir kısmında ekimi yapılabilir.

Adaçayı

Adaçayı; sıcağı seven, kurağa ve soğuğa dayanıklı bir bitkidir. Adaçayını bir kez ektiğinizde, bir daha asla ekmenize gerek kalmaz; adaçayı sürekli yaşar. Sonbaharda ekim yaptıktan sonra bekleyin. Kış boyunca yeni yeşil yapraklar almayacak olsanız da, ilkbaharda toplu halde geri dönerler. Adaçayının tadını sonbaharda almak istiyorsanız, tohum yerine adaçayı fideleri ekmeniz daha iyi olur.

Kekik

Kekik doğanın ona sunduğu neredeyse her türlü hava koşulunda hayatta kalabilir. Son bir tavsiye; bitkilerinizi bahçeye ekecekseniz, altı olmayan ahşaptan uzun saksılar yapıp mahsulunüzü bahçeden ayırın. Otlarınızın bahçeden daha yüksek bir yerde yetişmesi hem onları yabani bitkilerin arasında kalmaktan ve böceklenmeden korur hem de belinizi incitmeden rahatça onlarla ilgilenmenizi sağlar.